Veel wijnprofessionals die de Elzas in de afgelopen jaren bezochten, kwamen terug met een bijzonder verhaal en delen dit graag met u. Aan het woord: Edwin Raben.
Je gaat nog meer van een wijn houden als je de oorsprong bezoekt en kennis maakt met de mensen achter de wijn. Dat gebeurde jaren geleden bij mijn eerste bezoek aan de Elzas. Wat een geweldig wijndecor is dit, zeker toen ik hier was in de oogsttijd. Al die kleuren van de dorpjes en gaarden zo naast elkaar aan de Vogezen geplakt. Zo maakte ik kennis met wijnmakers als Martin Schaetzel, Marc Kreydenweiss en wijlen Colette Faller.
In mijn hart ben ik Riesling fan, maar de veelheid aan andere druivenrassen maken de Elzas eveneens een aantrekkelijke wijnstreek. Ik ben ook een groot liefhebber van rood in allerlei rassen. Maar een goede, verfijnde Pinot Noir heeft voor mij een aparte status. Ik heb diep recept voor wijnmakers die het aandurven goede Pinot Noir te maken. Ook die uit de Elzas.
Terroirgevoelig
We weten allemaal dat pinot noir een bijzonder lastig druivenras is. Eenkennig, dat is hij zeker. De bessen zijn ook hoog gevoelig voor weersinvloeden dankzij de ultradunne schil. Een echte reiziger met een paspoort voor elk klimaat is het geenszins. Nee, het is voor wijnmakers een ware plaag om het zo aan te planten dat de pinot noir tevreden kan leven en gezonde vruchten kan voortbrengen.
Pinot noir is bij uitstek een ras dat zeer terroirgevoelig is en dus bepaalt het klimaat en de plaats waar die staat voor een groot deel hoe de uiteindelijke wijn zich zal presenteren. Pinot Noir kan dus zeer uiteenlopend van karakter zijn. De pinot noir bepaalt wat het wil en de wijnmaker is slechts ondergeschikt, ook bij de vinificatie.
Uniek
Het ras pinot noir intrigeert wijnmakers overal ter wereld, met Bourgogne als lichtend voorbeeld. Maar ja, wat is een goede Pinot Noir? Hoe smaakt hij eigenlijk op z’n best? Zoveel wijnmakers, zoveel stijlen. Elke Pinot Noir is uniek, lijkt niet op een andere en is vaak heel anders dan Bourgogne. Vele wijnmakers wereldwijd hebben dan ook de strijd opgegeven om Bourgogne te maken. Elke Pinot Noir, en elke andere wijn, moet op zichzelf beoordeeld en beleefd worden. De fijnheid, de elegantie en subtiliteit van dat rode fruit. De aardsheid, dat vleugje kreupelhout, de ragfijne zuren en het steeds weer iets anders ontdekken, dat is voor mij Pinot Noir. Een ras dat ook zeer zeker kan teleurstellen. Op mijn zoektocht passeerden ook wijnen uit de Elzas. Enigszins verbaasd en zeer aangenaam verrast blijken Elzasser wijnmakers met grote passie voor pinot noir echt serieuze wijnen te maken.
De druif eindigt vaak solo in de fles en wordt zelden met andere rassen gemengd zoals dat bij vele andere blauwe rassen wel gebeurt. Pinot noir is overigens wel een dankbare blendpartner in de mousserende wijnwereld. Het sap van pinot noir laat immers het autolyse karakter zeer mooi naar voren komen en geeft kracht aan dit bruisende wijntype. De stijging in aanplant van pinot noir in de Elzas is dan ook voornamelijk te verklaren door de productiestijging van de immens populaire Crémant d’Alsace. Daarin verdwijnt tegenwoordig het leeuwendeel van de pinot noir.
Stille Pinot Noir d’Alsace heeft geen hoog aanzien helaas. Vaak is het een zeer bleke rode wijn die welhaast meer op een lichte rosé lijkt dan op een serieuze rode wijn. Het probleem is dat vooral de riesling op de beste stukken wordt aangeplant en de pinot maar ergens in een hoekje wordt neergezet. Want we doen het er maar bij of stoppen het in de Crémant. Dat komt ook omdat de pinot noir in de Elzas niet gezien wordt als Cépage Noble. De riesling, muscat, pinot gris en gewurztraminer zijn dat immers wel en die mogen, samen met een paar uitzonderingen, als Grand Cru door het leven als ze daar ook staan. Pinot Noir heeft die status (nog) niet, dus de stille wijn kan enkel als simpele appellation Alsace door het leven gaan, ook als staat hij is aangeplant in een Grand Cru gaard. Het verdient respect dat wijnmakers mooie stukken van hun wijngaardbezit opofferen aan pinot noir. Ik wil dan hier graag een lans breken voor de echte hoogwaardige Pinot Noir die wel degelijk in de Elzas wordt gemaakt. Door de tomeloze inzet worden hier grootse Pinot Noirs gemaakt. Met de aanvraag tot Grand Cru status, door wijnmakers als René Muré en Albert Mann, voor Pinot Noir van de gaarden Vorbourg (Rouffach) en Hengst (Wintzenheim) komt hier verandering in. Met deze erkenning worden ongetwijfeld vele andere wijnmakers enthousiast en aangespoord om, naast de prachtige witte wijnen, ook een stille topwijn van pinot noir aan hun assortiment toe te voegen. Hetgeen ongetwijfeld tot nog meer een kwaliteitsimpuls zal leiden onder de Pinot Noir d’Alsace.
Domaine René Muré Alsace Pinot Noir 2012 Clos Saint Landelin (klei, kalkzandsteen) – www.geluksdruif.nl
Domaine Albert Mann Alsace Pinot Noir 2012 Grand « H » & Clos de la Faille (mergel, kalksteen) – www.goessens.com
Domaine Jean-Paul Schmitt Alsace Pinot Noir 2012 Lieu-dit « Rittersberg », Grande Reserve (graniet) – www.Mijnwijnplein.nl
Domaine Lucien Albrecht Alsace Pinot Noir Lieu-dit « Weid » – www.hetgoudenglas.nl
Domaine Agathe Bursin Alsace Pinot Noir Strangenberg – www.janselijn.nl
