Zwitserse wijnen zijn niet duur
Zwitserse wijnen zijn niet duur, zo is de stelling van dr. Vouillamoz, als je kijkt naar de kostprijs van het land en hoe arbeidsintensief de werkzaamheden zijn. De wijngaarden zijn te vinden op steile hellingen. Er is minimaal 400 tot 1500 uur per hectare nodig en dat is in Bordeaux 300.
In Zwitserland is 65% van de consumptie import en 35% van de binnenlandse consumptie is Zwitsers. De export ligt rond de 1%.
In Zwitserland zijn meer 252 diverse druivenrassen te vinden en dat is 18.5% van alle druivenrassen die er wereldwijd zijn aangeplant. Van deze 252 zijn er 168 toegestaan binnen de Zwitserse AOP’s. Elk kanton heeft zijn eigen druivenrassen. Wijndruiven per kleur: 58% blauw en 42% wit, dit heeft te maken met voorkeur van consument. De belangrijkste rassen zijn: pinot noir 29%, chasselas 26%, gamay 9% en merlot 8%. Vrijwel elk druivenras kent een synoniem, zoals chasselas dat fendant genoemd wordt, marsanne ermitage, sylvaner johannisberg en pinot noir in Vaud servagnin en dan nog gamay in Vaud plant robert.
Drie categorieën:
Druiven die hun oorsprong kennen in Zwitserland zijn er zo’n 80, introductie na 1900 (nieuwe aanplant na de phylloxera) zo’n 150 zoals syrah, viognier, nebbiolo etc, en daarvoor 23 zoals gamay, sylvaner en savagnin.
21 zogenaamde “Heritage rassen”, die hun oorsprong hebben in Zwitserland:
Chasselas is met een aanplant van 3733 ha meest bekende druivenras, verder onder andere arvine en cornalin.
Kruisingen van “heritage rassen”, zoals “gamaret” is reichensteiner met gamay (resistentie botrytis).
Hoe ontstaat een nieuw druivenras? Basis is een druivenpit die uitgroeit tot een plant. Dan een keuze aan klonen. Pinot gris en pinot blanc zijn geen druivenrassen, maar mutaties van pinot noir.
Vier belangrijke rassen in Zwitserland
Pinot groeit vrijwel overal in Zwitserland met uitzondering van Ticino 4.300 ha. De pinot noir is na de phylloxera -op Ticino na- overal in Zwitserland aangeplant.
Dôle is een herkomstaanduiding voor minimaal 85% pinot noir en maximaal 15% gamay of andere druivenrassen binnen de AOP.
Chasselas heet ook wel fendant en gutedel, telt 3733 hectare in Zwitserland. Diverse hypotheses over de oorsprong, misschien uit het plaatsje Chasselas, maar zeker is het niet. DNA verwijst niet naar bekende druivenrassen, maar is zeer waarschijnlijk wel uit de omgeving van Lausanne.
Arvine is op 166 ha te vinden en daarvan is de oorsprong zeer waarschijnlijk in Valais en daar is dit ras nog steeds het meest aangeplant.
Cornalin/Rouge de Pays telt 128 ha uitsluitend in Valais. Historie in Italië te vinden (Valle d’Aosta).
Chris Alblas RV, wijnschrijver/wijndocent en internationaal jurylid
PS het cijfermateriaal is hoofdzakelijk gebaseerd op de lezing van dr Vouillamoz en www.swisswine.ch
